Select your language TH EN

เภสัชวัตถุ พืชวัตถุ thai-herbs.thdata.co thdata.co

ASTERACEAE COMPOSITAE วงศ์ดาวเรือง วงศ์ทานตะวัน พืชจำพวกต้น

อ่านบทความอัตโนมัติ

ชื่อไทย: เทียนลวด

ชื่อท้องถิ่น: เทียนหลอด

ชื่อสามัญ: larkdaisy, Brazilian button flower, centratherum, lark daisy, porcupine flower

ชื่อวิทยาศาสตร์: Centraterum anthelminticum (Willd.) Kuntze

ชื่อวงศ์: ASTERACEAE

สกุล: Centraterum

สปีชีส์: anthelminticum

ชื่อพ้อง: Foeniculum piperatum

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์:

ต้น เป็นไม้ล้มลุกขนาดขนาดกลาง ลำต้นตั้งตรง แผ่กิ่งก้านสาขา สูงประมาณ 10-50 ซม. บางครั้งมีลักษณะเป็นไม้ยืนต้นและมีความสูงได้ถึง 1 เมตร ลำต้นที่แตกแขนงมีขนขนาดเล็กขึ้นประปราย

ใบ เป็นใบเดี่ยว ใบเรียงแบบสลับ ยาวประมาณ 2-8 ซม. และกว้างประมาณ 6-40 มม. ใบเป็นรูปไข่ หรือรูปใบหอกกว้าง มีขอบฟันหยักเป็นฟันเลื่อย และปลายแหลม หลังใบส่วนใหญ่ไม่มีขน (เกลี้ยงหรือเป็นขน) ในขณะท้องใบมีขนประปรายถึงปานกลาง (มีขนเล็กน้อยถึงมีขน) เส้นใบมีประมาณ 8-16 เส้น

ดอก ออกเป็นช่อแบบช่อกระจุกเดี่ยวที่ปลายกิ่ง บางครั้งออกกระจุกกัน 2-3 ดอก เกิดบนก้านช่อดอก มีความยาวประมาณ 1.2-2.5 เซนติเมตร (มองดูอาจคล้ายไม่มีก้านดอก เนื่องจากก้านดอกถูกล้อมรอบไปด้วยกาบใบขนาดใหญ่ 3-8 แถว) ขนาดดอกรวมฐานกว้างประมาณ 2-2.5 เซนติเมตร ประกอบด้วยดอกย่อยเล็ก ๆ เป็นจำนวน 30-60 ดอก อัดซ้อนกันแน่นอยู่บนฐานรองดอก ล้อมรอบด้วยกาบเล็ก ๆ หลายแถว กลีบดอกเป็นหลอดโคนขนาดเล็ก มีสีม่วงหรือสีม่วงอมสีน้ำเงิน ปลายจัก 5 ซี่ ยาวประมาณ 9-14 มิลลิเมตร

ผล เมล็ดรูปกรวย หรือทรงกระบอก รูปร่างเรียวๆ ปลายตัด ยาว 3-8 มิลลิเมตร กว้าง 1-3 มิลลิเมตร มีเส้นสีดำตามยาวรอบเมล็ด มีกลิ่นเฉพาะ รสหวานเมื่อสัมผัสครั้งแรก ตามด้วยรสขม

สภาพนิเวศวิทยา: วัชพืชริมถนน ริมขอบป่า ทุ่งหญ้า

ถิ่นกำเนิด: เม็กซิโก อเมริกากลาง แคริบเบียนและอเมริกาใต้เขตร้อน

การกระจายพันธุ์: ชายฝั่งทางตะวันออกเฉียงใต้ของควีนส์แลนด์ ออสเตรเลียตะวันออก

การปลูกและการขยายพันธุ์: ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด

สรรพคุณ:

-ตำรายาไทย

*เมล็ด รสร้อนขมหอม สรรพคุณ แก้น้ำดีพิการ แก้กำเดา นอนสะดุ้งสะทกสะท้าน แก้เพ้อคลั่ง ขับน้ำดีให้ตกลำไส้

-พิกัดยา ประกอบด้วย

1.“พิกัดเทียนพิเศษ” ได้แก่ เทียนลวด (เทียนหลอด) เทียนขม เทียนแกลบสรรพคุณ แก้ลม เสมกะดีละคนกัน แก้พิษโลหิต แก้ดีพิกร แก้ลมขึ้นเบื้องสูง ทำให้หูอื้อตาลาย แก้ไข้ แก้ครั่นเนื้อครั่นตัว แก้ลม

องค์ประกอบทางเคมี: -

การศึกษาทางเภสัชวิทยา: -

การศึกษาทางพิษวิทยา:

-มีรายงานการทดสอบพิษเฉียบพลันของสารสกัดเมล็ดเทียนลวด พืชที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ Vernonia anthelminticum (Willd.) พบว่าสารสกัดด้วยเอทานอล 50% โดยให้หนูกินในขนาด 10 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม (คิดเป็น 50,000 เท่า เปรียบเทียบกับขนาดรักษาในคน) และให้โดยการฉีดเข้าใต้ผิวหนังหนู ในขนาด 10 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ไม่ตรวจพบอาการเป็นพิษ

การใช้ประโยชน์:

-การแพทย์อายุรเวท ใช้เมล็ด ในการขับพยาธิ รักษาการติดเชื้อที่ผิวหนังต่างๆ โรคผิวหนังเรื้อรังสะเก็ดเงิน หอบหืด ไต แก้ไอและขจัดเลือดออกจากตับ

-เมล็ด บดเป็นผงใช้โรยในห้องเพื่อไล่เห็บหมัด