Select your language TH EN

เภสัชกรรม การชั่ง-ตวง-วัด thai-herbs.thdata.co thdata.co

อ่านบทความอัตโนมัติ

การชั่งตัวยา

ผู้เป็นเภสัชกรจะต้องรู้จักการชั่งตัวยา โดยใช้มาตราต่างๆ เพื่อให้การปรุงยาเป็นไปตามตำรับยา หรือใบสั่งยา และการชั่งแบบโบราณ หมอนิยมใช้เครื่องหมาย “ตีนกา” บอกน้ำหนัก วางไว้ท้ายชื่อตัวยานั้น

๑.๑ เครื่องหมายตีนกา

เป็นเครื่องหมายที่หมอโบราณนิยมใช้บอกขนาดของตัวยาในใบสั่งยา มีลักษณะคล้ายเครื่องหมาย กากบาท ตำแหน่งต่างๆในเครื่องหมายจะบอกถึงมาตรา

เครื่องหมายตีนกาเทียบน้ำหนักที่ใช้ในตำรายาไทย

ตัวอย่างการอ่านค่าเครื่องหมายตีนกา อ่านได้ดังนี้ คือ ๑ ชั่ง ๒ ตำลึง ๓ บาท ๕ สตางค์ ๔ เฟื้อง ๖ ไพ

๑.๒ มาตราชั่ง แบบโบราณ
๔	ไพ	เท่ากับ	๑	เฟื้อง
๒	เฟื้อง	เท่ากับ	๑	สลึง
๔	สลึง	เท่ากับ	๑	บาท
๔	บาท	เท่ากับ	๑	ตำลึง
๒๐	ตำลึง	เท่ากับ	๑	ชั่ง
๕๐	ชั่ง	เท่ากับ	๑	หาบ
๑	ชั่ง	เท่ากับ	๘๐	บาท
๑	บาท	เท่ากับ	๑๕	กรัม (เมตริก)
๑	หาบ	เท่ากับ	๕๐	ชั่ง/ ๖๐,๐๐๐ กรัม (๖๐ ก.ก.)
๑.๓ มาตราชั่งเปรียบเทียบ ไทย – สากล (เมตริก)
๑	หุน	เท่ากับ	๐.๓๗๕	กรัม
๑	ฬส	เท่ากับ	๐.๑๑๗๑๘๗๕	กรัม
๑	อัฐ	เท่ากับ	๐.๒๓๔๓๗๕	กรัม
๑	ไพ	เท่ากับ	๐.๔๖๘๗๕	กรัม
๑	เฟื้อง	เท่ากับ	๐.๘๗๕	กรัม
๑	สลึง	เท่ากับ	๓.๗๕๐	กรัม
๑	บาท	เท่ากับ	๑๕	กรัม
๑	ตำลึง	เท่ากับ	๖๐	กรัม
๑	ชั่ง	เท่ากับ	๑,๒๐๐	กรัม
๑	หาบ	เท่ากับ	๖๐,๐๐๐	กรัม หรือเท่ากับ ๖๐ กิโลกรัม
๑.๔ มาตรา สำหรับตวงของเหลว
๑	ทะนาน	จุเท่ากับ	๑	ลิตร/ ๑,๐๐๐ ซี.ซี./ ๑ กิโลกรัม
๑/๒	ทะนาน	จุเท่ากับ	๑/๒	ลิตร/ ๕๐๐ ซี.ซี.
๑๕	หยด	จุประมาณ	๑	ซี.ซี.
๑	ช้อนกาแฟ	จุประมาณ	๔	ซี.ซี.
๑	ช้อนหวาน	จุประมาณ	๘	ซี.ซี.
๑	ช้อนคาว	จุประมาณ	๑๕	ซี.ซี.
๑	ถ้วยชา	จุประมาณ	๓๐	ซี.ซี.
๑.๕. มาตราวัด แบบโบราณ คำว่า องคุลี ท่านหมายเอา ๑ ข้อของนิ้วกลาง ตามมาตรา ดังนี้ คือ
๒	เมล็ดงา	เป็น	๑	เมล็ดข้าวเปลือก
๔	เมล็ดข้าวเปลือก	เป็น	๑	องคุลี
๑๕	องคุลี	เป็น	๑	ชั้นฉาย
คำว่า กล่ำ ท่านเทียบมาจาก เมล็ดมะกล่ำตาช้าง ตามมาตราดังนี้ คือ
๒	เมล็ดงา	เป็น	๑	เมล็ดข้าวเปลือก
๔	เมล็ดข้าวเปลือก	เป็น	๑	กล่อม
๒	กล่อม	เป็น	๑	กล่ำ เท่ากับ ครึ่งไพ
๒	กล่ำ	เป็น	๑	ไพ
๔	ไพ	เป็น	๑	เฟื้อง
๒	เฟื้อง	เป็น	๑	สลึง
๔	สลึง	เป็น	๑	บาท
๔	บาท	เป็น	๑	ตำลึง
๒๐	ตำลึง	เป็น	๑	ชั่ง
๒๐	ชั่ง	เป็น	๑	ดุล
๒๐	ดุล	เป็น	๑	ภารา
คำว่า หยิบมือ กำมือ กอบมือ เทียบไว้ดังนี้ คือ
๑๕๐	เมล็ดข้าวเปลือก	เป็น	๑	หยิบมือ
๔	หยิบมือ	เป็น	๑	กำมือ
๔	กำมือ	เป็น	๑	ฟายมือ
๒	ฟายมือ	เป็น	๑	กอบมือ
๓	กอบมือ	เป็น	๑	ทะนาน
๒๐	ทะนาน	เป็น	๑	สัด
๔๐	สัด	เป็น	๑	บั้น
๒	บั้น	เป็น	๑	เกวียน
๒	เมล็ดงา	เป็น	๑	เมล็ดข้าวเปลือก
๔	เมล็ดข้าวเปลือก	เป็น	๑	องคุลี
๑๕	องคุลี	เป็น	๑	ชั้นฉาย

สร้างบทความของคุณ โดยวิธีการง่ายๆ

สร้างบทความ ของคุณได้ที่นี่ (Free)

แชร์ข้อมูล

白芥子-เมล็ดพันธุ์ผักกาด

https://thai-herbs.thdata.co/page/白芥子-เมล็ดพันธุ์ผักกาด/

สมุนไพร 白芥子-เมล็ดพันธุ์ผักกาด?>

สมุนไพรไทย

สมุนไพร พื้นบ้าน

สรรพคุณ

สรรพคุณ ของ 白芥子-เมล็ดพันธุ์ผักกาด

เมนูสมุนไพร-แกงขี้เหล็กใส่หมูย่าง

https://thai-herbs.thdata.co/page/เมนูสมุนไพร-แกงขี้เหล็กใส่หมูย่าง/

สมุนไพร เมนูสมุนไพร-แกงขี้เหล็กใส่หมูย่าง?>

สมุนไพรไทย

สมุนไพร พื้นบ้าน

สรรพคุณ

สรรพคุณ ของ เมนูสมุนไพร-แกงขี้เหล็กใส่หมูย่าง

กันเกรา

https://thai-herbs.thdata.co/page/กันเกรา/

สมุนไพร กันเกรา?>

สมุนไพรไทย

สมุนไพร พื้นบ้าน

สรรพคุณ

สรรพคุณ ของ กันเกรา

สลัดได

https://thai-herbs.thdata.co/page/สลัดได/

สมุนไพร สลัดได?>

สมุนไพรไทย

สมุนไพร พื้นบ้าน

สรรพคุณ

สรรพคุณ ของ สลัดได

เทียนข้าวเปลือก

https://thai-herbs.thdata.co/page/เทียนข้าวเปลือก/

สมุนไพร เทียนข้าวเปลือก?>

สมุนไพรไทย

สมุนไพร พื้นบ้าน

สรรพคุณ

สรรพคุณ ของ เทียนข้าวเปลือก

ส่วนไหนของมือที่สกปรกมาก

https://thai-herbs.thdata.co/page/ส่วนไหนของมือที่สกปรกมาก/

สมุนไพร ส่วนไหนของมือที่สกปรกมาก?>

สมุนไพรไทย

สมุนไพร พื้นบ้าน

สรรพคุณ

สรรพคุณ ของ ส่วนไหนของมือที่สกปรกมาก

苍术-โกฐเขมา

https://thai-herbs.thdata.co/page/苍术-โกฐเขมา/

สมุนไพร 苍术-โกฐเขมา?>

สมุนไพรไทย

สมุนไพร พื้นบ้าน

สรรพคุณ

สรรพคุณ ของ 苍术-โกฐเขมา

หางนกยูง

https://thai-herbs.thdata.co/page/หางนกยูง/

สมุนไพร หางนกยูง?>

สมุนไพรไทย

สมุนไพร พื้นบ้าน

สรรพคุณ

สรรพคุณ ของ หางนกยูง

สมอพิเภก-108-สมุนไพรเสริมภูมิคุ้มกัน

https://thai-herbs.thdata.co/page/สมอพิเภก-108-สมุนไพรเสริมภูมิคุ้มกัน/

สมุนไพร สมอพิเภก-108-สมุนไพรเสริมภูมิคุ้มกัน?>

สมุนไพรไทย

สมุนไพร พื้นบ้าน

สรรพคุณ

สรรพคุณ ของ สมอพิเภก-108-สมุนไพรเสริมภูมิคุ้มกัน

ฝิ่น

https://thai-herbs.thdata.co/page/ฝิ่น/

สมุนไพร ฝิ่น?>

สมุนไพรไทย

สมุนไพร พื้นบ้าน

สรรพคุณ

สรรพคุณ ของ ฝิ่น

กระเทียม-สมุนไพรพื้นบ้านช่วยต้านโควิด-19

https://thai-herbs.thdata.co/page/กระเทียม-สมุนไพรพื้นบ้านช่วยต้านโควิด-19/

สมุนไพร กระเทียม-สมุนไพรพื้นบ้านช่วยต้านโควิด-19?>

สมุนไพรไทย

สมุนไพร พื้นบ้าน

สรรพคุณ

สรรพคุณ ของ กระเทียม-สมุนไพรพื้นบ้านช่วยต้านโควิด-19

ปีบ

https://thai-herbs.thdata.co/page/ปีบ/

สมุนไพร ปีบ?>

สมุนไพรไทย

สมุนไพร พื้นบ้าน

สรรพคุณ

สรรพคุณ ของ ปีบ

การชั่ง ตวง วัด

กลุ่ม : เภสัชกรรม , ประเภท : การชั่ง-ตวง-วัด

อ่านบทความอัตโนมัติ

สร้างบทความของคุณ โดยวิธีการง่ายๆ

แชร์ข้อมูล

ข้อมูลอื่นๆที่เกี่ยวข้อง

การชั่ง ตวง วัด

การแพทย์จีน

สมุนไพรจีน (เต้าตี้เย่าไฉ)

ศาสตร์การเผ้าจื้อ

การชั่ง ตวง วัด

กลุ่ม : เภสัชกรรม , ประเภท : การชั่ง-ตวง-วัด

อ่านบทความอัตโนมัติ

สร้างบทความของคุณ โดยวิธีการง่ายๆ

แชร์ข้อมูล

ข้อมูลอื่นๆที่เกี่ยวข้อง

การชั่ง ตวง วัด