Select your language TH EN

เภสัชวัตถุ พืชวัตถุ thai-herbs.thdata.co thdata.co

บำรุงผม อาการลมพิษ ผื่นคัน อาการไข้SANTALACEAE วงศ์ย่านตีเมีย พืชจำพวกเถาเครือ

อ่านบทความอัตโนมัติ

ชื่อไทย: นมวัว

ชื่อท้องถิ่น: มะไฟแรด, ขี้หนอน เคาะหนาม (เชียงใหม่), นมวัว (นครราชสีมา), เหมือดคน (ภาคกลาง จันทบุรี สระบุรี)

ชื่อสามัญ: -

ชื่อวิทยาศาสตร์: Scleropyrum pentandrum (Dennst.) Mabb.

ชื่อวงศ์: SANTALACEAE

สกุล: Scleropyrum

สปีชีส์: pentandrum

ชื่อพ้อง:

-Myrobalanus indica Buch.-Ham. ex Steud.

-Terminalia horrida Steud.

-Heydia horrida Dennst.

-Pyrularia ceylanica A.DC.

-Pyrularia moschifera (Blume) A.DC.

-Pyrularia wallichiana A.DC.

-Scleropyrum moschiferum (Blume) S.Moore

-Scleropyrum ridleyi Gamble

-Scleropyrum wallichianum (Wight & Arn.) Arn.

-Sphaerocarya moschifera Blume

-Sphaerocarya wallichiana Wight & Arn.

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์:

ต้นนมวัว ไม้ยืนต้นขนาดเล็ก สูงได้ถึง 7 เมตร ตามลำต้นและกิ่งก้านมีหนามแหลมแข็ง ขึ้นรวมกันเป็นกลุ่มๆ กระจายทั่วลำต้น ลำต้นและกิ่งอ่อนมีสีเขียว ลำต้นที่แก่จะแตกเป็นร่องลึก เปลือกลำต้น และเปลือกใน สีน้ำตาลอ่อน กิ่งอ่อนมีขนนุ่ม

ใบ เป็นใบเดี่ยว เรียงเวียนสลับ รูปรีแกมรูปไข่หรือรูปขอบขนาน กว้างได้ถึง 5 เซนติเมตร ยาวได้ถึง 18 เซนติเมตร ปลายใบแหลม โคนใบเรียวแหลม ขอบใบเรียบ ใบแก่แผ่นใบหนาคล้ายแผ่นหนัง หลังใบเรียบ เป็นมัน ท้องใบผิวเกือบเกลี้ยง ที่เส้นกลางใบมีร่องเล็กตามยาว ก้านใบมีขนนุ่ม ไม่มีหูใบ

ดอก ออกดอกช่อเชิงลดออกจากลำต้น และซอกใบ ช่อดอกอัดแน่นรูปทรงกระบอก ช่อดอกแยกเพศหรือสมบูรณ์เพศอยู่ร่วมต้น ดอกมีขนาดเล็ก กลีบรวม5 กลีบ ซ้อนเหลื่อมกัน สีเขียวแกมเหลือง ช่อดอกเพศผู้เป็นแบบช่อหางกระรอกออกรวมกันเป็นกลุ่ม มักออกจากลำต้น ดอกมีกลิ่นเหม็น มีก้านดอกย่อยสั้นมาก ดอกเพศเมียไม่มีก้านดอก ดอกมีขนาดใหญ่กว่าดอกเพศผู้ เป็นช่อดอกแบบช่อกระจะ รังไข่อยู่ต่ำกว่าวงกลีบ ในดอกที่สมบูรณ์เพศมักมีเกสรเพศผู้ที่เป็นหมัน

ผล ผลสดเมล็ดในแข็ง ทรงลูกแพร์หรือรูปไข่ ขนาดประมาณ 1.3-2.6 เซนติเมตร เมล็ดมี 1-3 เมล็ด รูปทรงกลม

สภาพนิเวศวิทยา: พบตามป่าเต็งรัง ที่สูงจากระดับน้ำทะเล 600-1,600 เมตร

ถิ่นกำเนิด: อินเดียไปจนถึงจีน (ยูนนาน, กวางสี) และนิวกินีตะวันตก

การกระจายพันธุ์: กัมพูชา, จีนตอนใต้-กลาง, จีนตะวันออกเฉียงใต้, ไหหลำ, อินเดีย, จาวา, ลาว, มาลายา, เมียนมาร์, นิวกินี, ศรีลังกา, ไทย, เวียดนาม

การปลูกและการขยายพันธุ์: ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด หรือการตอนกิ่ง

สรรพคุณ:

-ตำรายาไทย

*เนื้อไม้ เถา รสเย็นเฝื่อน สรรพคุณ แก้ไข้กลับ

*ผล รสเย็น สรรพคุณ ตำทาแก้เม็ดตุ่มผื่นคันตามตัว

*ราก รสเย็น สรรพคุณ บำรุงน้ำนม แก้โรคผอมแห้งในสตรีหลังคลอดบุตร

องค์ประกอบทางเคมี:

-ใบ และกิ่ง พบสาร potalioside B, isoorientin, vitexin, apigenin, vicenin-2, apigenin, isoschaftoside

การศึกษาทางเภสัชวิทยา:

-ฤทธิ์ทำให้ความดันโลหิตลดลง การทดสอบในหลอดทดลอง พบว่าสารสกัดจากเปลือกผลด้วย น้ำ เอทานอล และอะซิโตน ยับยั้ง angiotensin converting enzyme (ACE) ที่ระดับ 61%, 68% และ 73% ตามลำดับ ซึ่งมีผลทำให้ความดันโลหิตลดลง

การศึกษาทางพิษวิทยา: -

การใช้ประโยชน์:

-ประเทศอินเดีย ใช้เปลือกต้น ใบ เป็นยาใช้ภายนอก รักษาโรคผิวหนัง ผล แก้งูกัด ฟอกเลือด

-ประเทศจีน ใช้ใบต้มกินรักษาโรคตา หรือนำมาหมัก หรือต้มกิน และใช้ภายนอก แก้ปวดกระเพาะอาหาร และแก้แผลถูกปืนยิง