Select your language TH EN
เภสัชวัตถุ พืชวัตถุ  thai-herbs.thdata.co thdata.co

อ่านบทความอัตโนมัติ



ชื่อไทย: ปีบ

ชื่อท้องถิ่น: เต็กตองโพ่ (กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี)/ กาซะลอง กาสะลอง กาดสะลอง กาสะลองคำ (ภาคเหนือ)/ ปีบ ก้องกลางดง (ภาคกลาง)/ กางของ (ภาคอีสาน)

ชื่อสามัญ: Cork tree, Indian cork

ชื่อวิทยาศาสตร์: Millingtonia hortensis L.f.

ชื่อวงศ์: BIGNONIACEAE

สกุล: Millingtonia 

สปีชีส์: hortensis

ชื่อพ้อง: -

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์:

ปีบ thai-herbs.thdata.co | ปีบ สรรพคุณ สมุนไพร ไทย

ต้นปีบ เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ลำต้นตรง มีความสูงประมาณ 5-10 เมตร เปลือกต้นเป็นสีเทาเข้มแตกเป็นร่องลึก มีช่องอากาศ รากเกิดเป็นหน่อ เจริญเป็นต้นใหม่ได้ 


ปีบ thai-herbs.thdata.co | ปีบ สรรพคุณ สมุนไพร ไทย

ใบ เป็นใบประกอบแบบขนนก 3 ชั้น มีความกว้างประมาณ 13-20 เซนติเมตรและยาวประมาณ 16-26 เซนติเมตร ก้านใบยาว 3.5-6 เซนติเมตร ที่ตัวใบจะประกอบไปด้วยแกนกลางยาวประมาณ 13-19 เซนติเมตร มีใบย่อย 4-6 คู่ กว้างประมาณ 2.5-3 เซนติเมตรและยาวประมาณ 4-5 เซนติเมตร ลักษณะใบมีรูปร่างคล้ายรูปหอกแกมรูปไข่ ปลายใบเรียวแหลม ฐานใบเป็นรูปลิ่ม ขอบใบหยักเป็นซี่หยาบ ๆ เนื้อใบเกลี้ยงบางคล้ายกับกระดา


ปีบ thai-herbs.thdata.co | ปีบ สรรพคุณ สมุนไพร ไทย

ดอก ออกเป็นช่อกระจุกแยกแขนง มีความยาวประมาณ 10-25 เซนติเมตร ดอกย่อยจะประกอบไปด้วยกลีบเลี้ยงสีเขียว ดอกมีกลิ่นหอม มีความกว้างประมาณ 0.5 เซนติเมตรและยาวประมาณ 6-10 เซนติเมตร เชื่อมกันเป็นหลอดปากแตร แยกออกเป็น 5 แฉก 3 แฉกรูปขอบขนาน 2 แฉกล่างค่อนข้างแหลม มีเกสรตัวผู้จำนวน 4 ก้าน สองคู่จะยาวไม่เท่ากัน และมีเกสรตัวเมียจำนวน 1 ก้าน อยู่เหนือวงกลีบ


ปีบ thai-herbs.thdata.co | ปีบ สรรพคุณ สมุนไพร ไทย

ผล ลักษณะผลแห้งแตก เป็นฝักแบนและตรง ขอบขนาน สีน้ำตาล  หัวท้ายแหลม กว้าง 1.5-2.3 ซม. ยาว 25-30 ซม. มีเนื้อและเมล็ดจำนวนมาก เมล็ดแบนมีปีกบาง

สภาพนิเวศวิทยา: พบทั่วไปตามป่าเบญจพรรณและป่าดิบแล้งทางภาคเหนือ ภาคตะวันตก และทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ถิ่นกำเนิด: ตอนใต้ของจีนกลางไปจนถึงมาเลเซีย

การกระจายพันธุ์: จีนตอนกลางใต้, จาวา, ลาว, ซุนดา, เมียนมาร์, สุลาเวสี, ไทย, เวียดนาม, หมู่เกาะอันดา, บังกลาเทศ, กัมพูชา, อินเดีย, ตรินิแดด-โตเบโก

การปลูกและการขยายพันธุ์: ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด

สรรพคุณ:

-ตำรายาไทย

*ดอก รสเฝื่อนกลิ่นหอม สรรพคุณ ตากแห้งผสมบุหรี่สูบ แก้ริดสีดวงจมูก

*ราก รสเฝื่อน สรรพคุณ ปิ้งให้กรอบต้มรับประทาน แก้ท้องร่วง บิด แก้ปวดเบ่ง แก้เสมหะพิการ

*ใบสด รสฝาด สรรพคุณ เคี้ยวอม ดับกลิ่นสุรา

*ลูกสุก รสฝาดหวาน สรรพคุณ ระบายท้อง กล่อมอาจม ดูดกลิ่นเหม็น วางบนหีบศพดับกลิ่นเหม็น

*ราก รสฝาด สรรพคุณ แก้น้ำเหลืองเสีย

องค์ประกอบทางเคมี:

 -ดอก พบสาร Scutellarein, Hispidulin, Scutellarein-5-galactoside 

-ใบ พบสาร Hispidulin จากของต้นปีบ 

-ราก พบสาร Hentriacontane, Lapachol, Hentria contanol-1, B-stosterol, Paulownin 

-ผล พบสาร Acetyl oleanolic acid 

-เปลือกต้นและแก่นไม้ พบสาร B-stosterol 

การศึกษาทางเภสัชวิทยา:

-ฤทธิ์ในการขยายหลอดลม พบว่าดอกปีบแห้งที่สกัดจากคลอโรฟอร์มมีฤทธิ์ในการขยายหลอดลม ในขณะที่ส่วนสกัด Butanol และน้ำมีฤทธิ์ทำให้หลอดลมหดตัว และยังพบว่าส่วนสกัดแยกส่วนด้วย Butamol จากสารสกัดด้วยน้ำนั้นมีฤทธิ์ช่วยขยายหลอดลม ซึ่งจากการศึกษา เชื่อว่าสาร Hispifulin นั้นมีบทบาทในการขยายหลอดลม แต่อย่างไรก็ตามการที่จะอธิบายว่าผลที่เกิดขึ้นนี้เกิดจากสารสกัดตัวใดนั้น ยังให้คำตอบไม่ได้ คงต้องศึกษาสาระสำคัญแยกกันไปอีก

การศึกษาทางพิษวิทยา:-

การใช้ประโยชน์:

-ดอก ช่วยเพิ่มการหลั่งน้ำดี (cholagogue) และเพิ่มรสชาติ 

-ดอก นำมาตากแห้งแล้วผสมกับยาสูบมวนบุหรี่ ใช้สูบทำให้ชุ่มคอ ทำให้ปากหอม และยังมีกลิ่นควันบุหรี่ที่หอมดีอีกด้วย

-ดอก นำมาตากแห้ง นำมาชงใส่น้ำร้อนดื่มเป็นชาก็ได้ โดยดอกปีบชงนี้จะมีกลิ่นหอมละมุนอ่อน ๆ มีรสชาติหวานแบบนุ่มนวล ไม่ขม แถมยังดีต่อสุขภาพอีกด้วย

-เนื้อไม้ ของต้นปีบมีสีขาวอ่อน สามารถเลื่อยหรือไสกบเพื่อตกแต่งให้ขึ้นเงาได้ง่าย จึงเหมาะแก่การนำมาใช้ทำเป็นเครื่องเรือน เครื่องตกแต่งภายในบ้านได้

-เปลือกต้น เมื่อก่อนสามารถนำมาใช้แทนไม้ก๊อกสำหรับทุกจุกขวดได้

-ปีบ เป็นไม้พุ่มมีใบและดอกสวย แถมยังมีกลิ่นหอมอีกด้วย จึงสามารถปลูกไว้ประดับสวน ปลูกเพื่อให้ร่มเงาในลานจอดรถหรือริมถนนข้างทาง และที่สำคัญต้นไม้ชนิดนี้ยังทนน้ำท่วมขังได้ดีอีกด้วย

-คนไทยเชื่อว่าการปลูกไว้ประจำบ้านจะทำให้เก็บเงินเก็บทองได้มากขึ้น และยังทำให้มีชื่อเสียงโด่งดังอีกด้วย โดยควรปลูกต้นปีบไว้ในทางทิศตะวันตกและผู้ปลูกควรปลูกในเสาร์เพื่อเอาเคล็ด แต่ถ้าจะให้เป็นมงคลมากยิ่งขึ้น ผู้ปลูกควรเป็นผู้ที่เกิดในวันจันทร์ (ส่วนผู้อยู่อาศัยหากเกิดวันจันทร์ด้วยแล้วจะยิ่งเป็นสิริมงคลยิ่งนัก) เพราะปีบเป็นดอกไม้ประจำของนางโคราคะเทวี ซึ่งเป็นนางประจำวันจันทร์ในธิดาของพระอินทร์นั่นเอง






ข้อมูลในระบบนี้ จัดทำขึ้นเพื่อให้ความรู้ ประกอบการเรียนการสอน | copyright © thai-herbs.thdata.co

สร้างบทความของคุณ โดยวิธีการง่ายๆ



แชร์ข้อมูล




ข้อมูลอื่นๆที่เกี่ยวข้อง