Select your language TH EN

เภสัชวัตถุ พืชวัตถุ thai-herbs.thdata.co thdata.co

อาการท้องเสีย อาการไอ เสมหะ บำรุงโลหิต อาการปวดฟัน FABACEAE LEGUMINOSAE วงศ์ถั่ว พืชจำพวกต้น

อ่านบทความอัตโนมัติ

ชื่อไทย: สักขี (กรักขี)

ชื่อท้องถิ่น: ครี้ เถามันเปรียง เถาวัลย์เปรียง (สุราษฎร์ธานี)/ ย่านมันเปรียง (นราธิวาส)

ชื่อสามัญ: -

ชื่อวิทยาศาสตร์: Dalbergia candenatensis (Dennst.) Prain

ชื่อวงศ์: LEGUMINOSAE-PAPILIONOIDEAE

สกุล: Dalbergia

สปีชีส์: candenatensis

ชื่อพ้อง:

-Amerimnon tortum (Graham ex A.Gray) Kuntze

-Cassia candenatensis Dennst.

-Dalbergia monosperma Dalzell

-Dalbergia torta Graham ex A.Gray

-Drepanocarpus monospermus (Dalzell) Kurz

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์:

ต้นสักขี เป็นไม้พุ่ม สูง 5-10 เมตร มียางขาว ลำต้นเป็นสามเหลี่ยมมีร่องเล็กน้อย

ใบ เป็นใบประกอบขนนกปลายคี่ เรียงเวียนสลับ ก้านใบยาว 3-5 ใบย่อย 3-5 ใบ เรียงสลับ แผ่นใบย่อยรูปไข่กลับแกมรูปขอบขนาน ขนาดกว้างประมาณ 1-1.5 เซนติเมตร ยาวประมาณ 1.5-2 เซนติเมตร ด้านบนเกลี้ยง สีเขียวเข้ม ด้านท้องใบมีขนสั้นๆ ปลายใบทู่ถึงหยักเว้า ฐานใบคู่ถึงมน

ดอก ออกเป็นช่อแยกแขนงอัดกันแน่นตามง่ามใบ แต่ละช่อยาว 2-5 เซนติเมตร ดอกมีขนาดเล็ก สีขาว

ผล เป็นฝักแบน งอโค้ง ขนาดกว้างประมาณ 1-1.5 เซนติเมตร ยาวประมาณ 2-3.5 เซนติเมตร หัวท้ายแหลม สีน้ำตาลแดง เมล็ดแบนรูปไต ขนาดกว้างประมาณ 0.5 เซนติเมตร ยาวประมาณ 1 เซนติเมตร มักมี 1 เมล็ด พบน้อยมากที่มี 2 เมล็ด

สภาพนิเวศวิทยา: พบขึ้นตามชายฝั่งแม่น้ำ ในเขตป่าชายเลนด้านใน

ถิ่นกำเนิด: เอเชียเขตร้อนและกึ่งเขตร้อนไปจนถึงแปซิฟิกตะวันตกเฉียงใต้

การกระจายพันธุ์: เกาะอันดามัน, บังกลาเทศ, หมู่เกาะบิสมาร์ก, เกาะบอร์เนียว, กัมพูชา, จีนตะวันออกเฉียงใต้, ฟิจิ, อินเดีย, จาวา, มาลายา, โมลุกกะ, เมียนมาร์, นันเซอิ-โชโต, นิวแคลิโดเนีย, นิวกินี, เกาะนิโคบาร์, ดินแดนทางเหนือ, ฟิลิปปินส์, ควีนส์แลนด์, เกาะโซโลมอน, ศรีลังกา, สุลาเวสี, สุมาเตรา, ไทย, ตองกา, วานูอาตู, เวียดนาม

การปลูกและการขยายพันธุ์: ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด การปักชำ และการตอนกิ่ง

สรรพคุณ:

-ตำรายาไทย

*แก่น รสเผ็ดฝาด สรรพคุณ บำรุงธาตุ บำรุงโลหิต ขับเสมหะ แก้เลือดออกตามไรฟัน แก้คุดทะลาด แก้บิดมูกเลือก

-บัญชียาจากสมุนไพร ที่มีการใช้ตามองค์ความรู้ดั้งเดิม ตามประกาศคณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ ในบัญชียาหลักแห่งชาติ ปรากฏการใช้สักขี ในยารักษาอาการโรคในระบบต่างๆของร่างกาย ได้แก่

1.ยารักษากลุ่มอาการทางระบบไหลเวียนโลหิต (แก้ลม) ปรากฏตำรับ “ยาหอมนวโกฐ” มีส่วนประกอบของสักขีร่วมกับสมุนไพรชนิดอื่นๆ ในตำรับ ใช้แก้ลมวิงเวียน คลื่นเหียน อาเจียน (ลมจุกแน่นในอก) ในผู้สูงอายุ แก้ลมปลายไข้ (หลังจากฟื้นไข้แล้วยังมีอาการ เช่น คลื่นเหียน วิงเวียน เบื่ออาหาร ท้องอืด และอ่อนเพลีย)

องค์ประกอบทางเคมี: -

การศึกษาทางเภสัชวิทยา: -

การศึกษาทางพิษวิทยา: -

การใช้ประโยชน์:

-ยอดอ่อน รับประทานกับขนมจีนหรือแกงเลียง และแกงเผ็ด