Select your language TH EN

เภสัชวัตถุ พืชวัตถุ thai-herbs.thdata.co thdata.co

อาการไข้บำรุงธาตุ ร่างกาย กำลัง บวม อักเสบ สมานแผล CYCADACEAE วงศ์ปรง พืชจำพวกหัวเหง้า

อ่านบทความอัตโนมัติ

ชื่อไทย: ปรงป่า

ชื่อท้องถิ่น: ปรงป่า (ภาคกลาง,ทั่วไป) ปรงเหลี่ยม (ตราด)/ ตาลปัตรฤาษี (กาญจนบุรี)

ชื่อสามัญ: -

ชื่อวิทยาศาสตร์: Cycas siamensis Miq.

ชื่อวงศ์: CYCADACEAE

สกุล: Cycas

สปีชีส์: siamensis

ชื่อพ้อง: -Cycas baguanheensis L.K.Fu & S.Z.Cheng

Cycas immersa Craib

Cycas intermedia B.S.Williams ex T.Moore & Mast.

Epicycas siamensis (Miq.) de Laub.

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์:

ต้นปรงป่า เป็นไม้พุ่มหรือไม้ยืนต้นขนาดเล็ก มีความสูงได้ประมาณ 3 เมตร ลำต้นมีลักษณะเป็นข้อสั้น ๆ สีเทาดำ รูปทรงทรงกระบอก ตรงโคนต้นจะป่องเล็กน้อย มีหัวใต้ดินแบนแผ่ออก

ใบ เป็นใบประกอบแบบขนนก ออกเรียงเวียนแน่นที่ปลายยอด ใบสีเขียวเป็นมัน ยาวประมาณ 60-90 เซนติเมตร ใบย่อยยาวมีลักษณะเป็นรูปขอบขนานแคบ มีจำนวน 50-70 คู่ ใบย่อยมีขนาดกว้างประมาณ 6 มิลลิเมตร และยาวประมาณ 7.5-20 เซนติเมตร ปลายใบแข็งเป็นหนาม เส้นกลางใบนูนเห็นชัดเจนทั้งสองด้าน ก้านใบยาวประมาณ 30 เซนติเมตร มีหนามที่สัน

ดอก ออกดอกเป็นแบบแยกเพศอยู่กันคนละต้น ดอกเพศผู้จะออกเป็นช่อแน่น ลักษณะเป็นรูปโคมยาวแกมขอบขนาน มีขนาดยาวประมาณ 30 เซนติเมตร กาบดอกเป็นแผ่นแข็งรูปขอบขนาน ยาวประมาณ 17 เซนติเมตร ด้านนอกเป็นรูปสามเหลี่ยม มีรยางค์แหลมที่ปลายตั้งขึ้น ส่วนดอกเพศเมียแผ่เป็นแผ่นคล้ายกาบ ขอบจักลึกคล้ายหนาม มีขนาดยาวประมาณ 10-10.5 เซนติเมตร และมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 2-2.5 เซนติเมตร มีขนสีน้ำตาลอมเหลืองขึ้นปกคลุมอยู่หนาแน่น ตอนล่างมีไข่อ่อนติดอยู่ 1 คู่ ข้างละ 1 ใบ ใบอ่อนโค้งพับลง

ผล ลักษณะของผลเป็นรูปไข่แกมขอบขนาน สีน้ำตาล ผิวผลเกลี้ยง มีขนาดยาวประมาณ 4 เซนติเมตร ด้านในมีเมล็ดรูปไข่ เปลือกเมล็ดแข็ง สีน้ำตาล ด้านในเป็นเนื้อเมล็ดที่มีขนาดใหญ่

สภาพนิเวศวิทยา: พบขึ้นหนาแน่นในป่าเบญจพรรณแล้งและป่าเต็งรังทั่วไปที่มีไฟไหม้เป็นประจำ ที่ความสูงประมาณ 20-1,000 เมตร จากระดับน้ำทะเล

ถิ่นกำเนิด: อินโดจีน

การกระจายพันธุ์: กัมพูชา ลาว เมียนมาร์ ไทย เวียดนาม

การปลูกและการขยายพันธุ์: ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด

สรรพคุณ:

-ตำรายาไทย

*หัว รสฝาดเย็น สรรพคุณ ฝนกับสุราทา แก้ฟกบวม สมานแผล แก้แผลเรื้อรัง แผลกลาย

*ดอก รสเผ็ด สรรพคุณ บำรุงร่างกาย บำรุงธาตุ แก้ลม แก้ดีและเสมหะพิการ

*หัว รสเผ็ดขมจัด สรรพคุณ แก้ไข้ แก้หวัด แก้กำเดา ขับลมในลำไส้ ตำสุมศีรษะเด็ก แก้หวัดกำเดา

องค์ประกอบทางเคมี: -

การศึกษาทางเภสัชวิทยา: -

การศึกษาทางพิษวิทยา: -

การใช้ประโยชน์:

-ปรง สามารถนำไปสกัดเพื่อใช้เป็นแป้งสาคูที่ใช้สำหรับทำขนมหรืออาหาร ด้วยการสับเปลือกนอกลำต้นออกให้เหลือเฉพาะแกนอ่อนด้านในสุด ก่อนนำมาล้างน้ำ นำไปหมักหรือต้มเพื่อกำจัดสารพิษ แล้วนำมาสับ ตากแห้ง และบดเป็นแป้ง นอกจากนั้น ยังนำส่วนอื่น อาทิ ราก และเมล็ดมาใช้ทำแป้งได้ด้วย

-ใบ แกน และเหง้า มีเนื้ออ่อนกรอบ และมีรสหวานเล็กน้อย สามารถนำไปประกอบอาหารพื้นเมืองได้ ทั้งต้ม ผัด และแกง

-นิยมปลูกปรงเป็นไม้ประดับ รวมถึงนำใบไปใช้ตกแต่งในงานพิธีต่าง ๆ เนื่องจากปรงมีรูปทรงที่แปลก แต่สวยงามเป็นเอกลักษณ์ ปลูกง่าย ดูแลง่าย ไม่จำเป็นต้องให้น้ำหรือปุ๋ยมากเหมือนไม้ประดับอื่นๆ