Select your language TH EN

เภสัชวัตถุ พืชวัตถุ thai-herbs.thdata.co thdata.co

อ่านบทความอัตโนมัติ

ชื่อไทย: หญ้าปากควาย (หญ้าฝากควาย)

ชื่อท้องถิ่น: หญ้าปากกล้วย (สิงห์บุรี)/ หญ้าปากควาย (ภาคกลาง)/ หญ้าปากคอก หญ้าสายน้ำผึ้ง หญ้าตีนตุ๊กแก (อื่นๆ)

ชื่อสามัญ: Beach wiregrass, Crowfoot grass, Egyptain finger grass

ชื่อวิทยาศาสตร์: Dactyloctenium aegyptium (L.) Willd.

ชื่อวงศ์: POACEAE-GRAMINEAE

สกุล: Dactyloctenium

สปีชีส์: aegyptium

ชื่อพ้อง:

-Aegilops saccharina Walter

-Cenchrus aegyptius P.Beauv.

-Cenchrus mucronatus Pers. ex Steud.

-Chloris guineensis Schumach.

-Chloris mucronata Michx.

-Chloris prostrata (Willd.) Poir.

-Cynosurus aegyptiacus Link

-Cynosurus aegyptius L.

-Cynosurus carolinianus Willd. ex Steud.

-Cynosurus ciliaris Rottler ex Hook.f.

-Cynosurus distachyos Rottler ex Steud.

-Cynosurus macara Buch.-Ham. ex Wall.

-Dactyloctenium aegyptiacum Willd.

-Dactyloctenium aegyptium var. mucronatum (Michx.) Schweinf.

-Dactyloctenium aegyptium f. viviparum Beetle

-Dactyloctenium ciliare Chiov.

-Dactyloctenium figarei De Not.

-Dactyloctenium meridionale Ham.

-Dactyloctenium mpuetense De Wild.

-Dactyloctenium mucronatum (Michx.) Willd.

-Dactyloctenium mucronatum var. erectum E.Fourn.

-Dactyloctenium prostratum Willd.

-Eleusine aegyptia (L.) Forsyth f.

-Eleusine ciliata Raf.

-Eleusine cruciata Lam.

-Eleusine cruciata Elliott

-Eleusine pectinata Moench

-Eleusine prostrata Spreng.

-Rabdochloa mucronata (Michx.) P.Beauv.

-Syntherisma aegyptiaca Schult. ex Steud.

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์:

ต้นหญ้าปากควาย เป็นไม้ล้มลุกจำพวกหญ้า มีอายุปีเดียว ลำต้นเลื้อยทอดนอนไปตามพื้น แตกลำและรากที่ข้อแล้วตั้งตรง ลำต้นกลมเป็นปล้องกลวง มีความกว้างประมาณ 5 มิลลิเมตรและมีความสูงของต้นประมาณ 15-50 เซนติเมตร

ใบ เป็นรูปแถบ มีความยาวประมาณ 9.5-32 เซนติเมตร ปลายใบแหลม โคนใบตัด ส่วนขอบใบมีขนยาวห่าง ลักษณะของแผ่นใบเกลี้ยง มีกาบใบสั้นหรือยาวกว่าปล้อง มีความยาวประมาณ 3.2-5.5 เซนติเมตร เกลี้ยง ขอบเกลี้ยง ส่วนลิ้นใบเป็นเยื่อ มีความยาวประมาณ 1.5 มิลลิเมตร ส่วนปลายมีขน

ดอก ออกดอกเป็นช่อแบบกระจะ ช่อดอกแยกแขนงคล้ายรูปนิ้วมือ ออกที่ปลายกิ่ง ช่อย่อยมีประมาณ 3-5 ช่อ ยาวประมาณ 2-4 เซนติเมตร แกนช่อเป็นเหลี่ยม ช่อดอกย่อยออกเดี่ยวๆ ติดที่แกนแขนงช่อดอกด้านเดียว แบบเรียงสลับ ไร้ก้าน ร่วงหรือกาบ โดยช่อดอกย่อยมีลักษณะเป็นรูปไข่แบนด้านข้าง ส่วนดอกบนเป็นแบบสมบูรณ์เพศ กาบมีลักษณะเป็นรูปขอบขนาน เนื้อบาง และกาบล่างจะยาวประมาณ 3 มิลลิเมตร ปลายยาวคล้ายหาง มีขนขึ้นบริเวณขอบกาบ มีเส้นกาบ 3 เส้น โดยกาบบนยาวประมาณ 2 มิลลิเมตร ปลายแหลม มีขนขึ้นบริเวณเส้นกลางกาบและขอบกาบ มีเส้นกาบ 1 เส้น

ผล ลักษณะคล้ายรูปไตหรือกลมขนาดเล็ก สีน้ำตาล ยาวประมาณ 1.1-1.2 มิลลิเมตร ผิวเป็นคลื่นสีน้ำตาลเข้ม ในผลหนึ่ง ๆ จะมีเมล็ดอยู่เป็นจำนวนมาก

สภาพนิเวศวิทยา: พบตามพื้นที่ที่ถูกรบกวน ตามพื้นที่เปิดโล่ง ตามริมถนนหนทาง โดยเฉพาะในพื้นที่ที่เป็นดินทรายที่ระดับความสูง 50-650 เมตร

ถิ่นกำเนิด: โลกเก่าเขตร้อนและกึ่งเขตร้อน

การกระจายพันธุ์: -

การปลูกและการขยายพันธุ์: ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ดและการปักชำกิ่ง

สรรพคุณ:

-ตำรายาไทย

*ใช้ทั้งต้น รสเย็น สรรพคุณ ดับพิษกาฬ แก้ไขพิษไข้หัวทุกชนิด ช่วยย่อยอาหาร แก้พิษแก้ไข้ตรีโทษ

องค์ประกอบทางเคมี: -

การศึกษาทางเภสัชวิทยา: -

การศึกษาทางพิษวิทยา: -

การใช้ประโยชน์:

-อาการไข้หวัด พิษไข้ ไข้ตรีโทษและไข้หัวทุกชนิด ใช้ทั้งต้นใช้ต้มกับน้ำดื่ม

-อาการปวดบวม และอาการอักเสบ ใช้ทั้งต้นนำมาตำผสมกับเหล้า ใช้พอกหรือทาบริเวณที่มีอาการ

-ต้นหญ้าปากควาย ใช้เป็นอาหารหยาบสำหรับโค กระบือ โดยเฉพาะในภาคอีสานที่พบหญ้าปากควายมากตามคันนา และแปลงนา ซึ่งเกษตรกรมักปล่อยโค และกระบือให้เล็มกินหญ้าชนิดนี้ เริ่มตั้งแต่ฤดูหลังการเก็บเกี่ยวข้าว

-ต้นหญ้าปากควาย ใช้ปลูกเพื่อป้องกันดินเค็ม ลดการเคลื่อนตัวของเกลือไม่ให้ขึ้นมาหน้าดิน ซึ่งถือเป็นหญ้าทนเค็มได้ดีอีกชนิดหนึ่ง