Select your language TH EN

เภสัชวัตถุ พืชวัตถุ thai-herbs.thdata.co thdata.co

อาการไข้FABACEAE LEGUMINOSAE วงศ์ถั่ว พืชจำพวกผัก

อ่านบทความอัตโนมัติ

ชื่อไทย: ผักกระเฉด (ผักรู้นอน)

ชื่อท้องถิ่น: ผักหละหนอง (แม่ฮ่องสอน)/ ผักกระเสดน้ำ (ยโสธร, อุดรธานี, ภาคอีสาน)/ ผักกระเฉด ผักรู้นอน (ภาคกลาง)/ ผักหนอง (ภาคเหนือ)/ ผักฉีด (ภาคใต้)

ชื่อสามัญ: -

ชื่อวิทยาศาสตร์: Neptunia oleracea Lour.

ชื่อวงศ์: FABACEAE-LEGUMINOSAEและอยู่ในวงศ์ย่อยสีเสียด MIMOSOIDEAE-MIMOSACEAE

สกุล: Neptunia

สปีชีส์: oleracea

ชื่อพ้อง:

-Acacia lacustris Desf.

-Aeschynomene herbacea Aubl.

-Aeschynomene pumila L.

-Desmanthus lacustris (Bonpl.) Willd.

-Desmanthus natans Willd.

-Desmanthus stolonifer DC.

-Mimosa aquatica Pers.

-Mimosa lacustris Bonpl.

-Mimosa natans Vahl

-Mimosa natans L.f.

-Mimosa prostrata Lam.

-Mimosa stolonifera Perr. ex DC.

-Neptunia natans (L.f.) Druce

-Neptunia natans W.Theob.

-Neptunia oleracea Lour.

-Neptunia stolonifera Guill. & Perr.

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์:

ต้นผักกระเฉด เป็นไม้ล้มลุก ลำต้นมีลักษณะกลม และเรียวยาว เป็นปล้อง ภายในตัน ไม่เป็นรูกลวง แต่ละปล้องมีนวมหุ้มสีขาว ที่เรียกว่า “นม” โดยหุ้มปล้องเว้นช่วงที่เป็นข้อของปล้อง นมสีขาวนี้ทำหน้าที่ช่วยพยุงลำต้นผักกระเฉดให้ลอยน้ำได้ รากผักกระเฉดเป็นรากฝอย แทงออกตามข้อจำนวนมาก โคนรากมีปมของเชื้อแบคทีเรียไรโซเบียมเหมือนรากของพืชตระกูลถั่วบนบก

ใบ เป็นใบประกอบ แทงออกบริเวณข้อของลำต้น มีก้านใบหลัก แต่ละก้านใบหลักประกอบด้วยก้านใบย่อย 4-6 ก้าน และแต่ละก้านใบจะมีใบ 15-20 คู่ ใบบนก้านใบย่อยจะมีรูปไข่ ขนาดเล็ก ยาวประมาณ 1 เซนติเมตร ใบอ่อนมีสีเขียวอมม่วง หลังจากนั้นค่อยๆเปลี่ยนเป็นสีเขียวสด

ดอก ออกดอกเป็นช่อ สีเหลืองสด แต่จะมองเห็นเป็นดอกเดี่ยวคล้ายดอกกระถิน ดอกมีก้านดอกยาวประมาณ 15-20 เซนติเมตร ตัวดอกกว้างประมาณ 2 เซนติเมตร มีกลีบเลี้ยง 5 กลีบ และกลีบดอก 5 กลีบ บนดอกที่มองเห็นจะประกอบด้วยดอกย่อยจำนวนมาก ช่อละ 30-50 ดอก โดยดอกช่วงบนจะเป็นดอกสมบูรณ์เพศ ส่วนดอกช่วงล่างจะเป็นหมัน

ผล ลักษณะผลออกเป็นฝักขนาดเล็ก ฝักมีลักษณะแบนยาว ฝักยาวประมาณ 2.5 เซนติเมตร ภายในฝักมีเมล็ด 4-10 เมล็ด เมื่อฝักแก่ ฝักจะปริแตกตามร่องด้านข้างเพื่อปล่อยให้เมล็ดร่วงลงน้ำ

สภาพนิเวศวิทยา: พบขึ้นตามพื้นที่ที่มีน้ำขัง

ถิ่นกำเนิด: เขตร้อนและกึ่งเขตร้อน

การกระจายพันธุ์: -

การปลูกและการขยายพันธุ์: ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด

สรรพคุณ:

-ตำรายาไทย

*ใบ และ นม รสเย็น สรรพคุณ แก้ไข้ตัวร้อน ถอนพิษอักเสบ

องค์ประกอบทางเคมี: -

การศึกษาทางเภสัชวิทยา: -

การศึกษาทางพิษวิทยา: -

การใช้ประโยชน์:

-ช่วยบรรเทาอาการปวดฟัน ใช้ผักกระเฉดมาตำผสมกับเหล้า แล้วหยอดในบริเวณฟันที่มีอาการปวด

-ช่วยกระตุ้นและส่งเสริมการสร้างวิตามิน เอ จากสารเบต้าแคโรทีนที่พบมากในใบ และยอดอ่อน รวมถึงดอกอ่อน

-ช่วยบำรุงสายตา ป้องกันสายตาเสื่อมหรือเป็นโรคตาอื่นๆ จากการเพิ่มวิตามิน เอ ของร่างกาย

-ช่วยบำรุงผิวพรรณให้แลดูสดใส ลดการหยาบกร้านหรือหมองคล้ำของผิว

-ช่วยเสริมสร้างกระดูกและฟันให้แข็งแรง ช่วยป้องกันโรคกระดูกพรุน ช่วยทำให้กล้ามเนื้อทำงานได้อย่างเป็นปกติ

-ช่วยป้องกันโรคโลหิตจาง เนื่องจากผักกระเฉด มีธาตุเหล็ก ซึ่งมีความจำเป็นต่อการสร้างเม็ดเลือดแดงและช่วยป้องกันโรคโลหิตจาง

-ช่วยเสริมสร้างกระบวนการเผาผลาญสารอาหารให้สร้างเป็นพลังงานให้กับร่างกายได้เป็นอย่างดี

-ช่วยกระตุ้นการขับถ่าย เนื่องจากยอดอ่อนผักกระเฉด มีกากอาหารสูง ซึ่งช่วยในการกระตุ้นการขับถ่าย

-ช่วยบำรุงตับ และลดพิษสารเคมีที่อาจเป็นอันตรายต่อตับ

-ยอดอ่อน สามารถนำมาประกอบอาหารได้หลากหลาย เช่น ยำวุ้นเส้นผักกระเฉด ผัดหมี่กระเฉด เส้นหมี่ผัดกระเฉดกุ้ง ผัดผักกระเฉดไฟแดง ผักกระเฉดผัดน้ำมันหอย ผักกระเฉดทอดไข่สามรส แกงส้มผักกระเฉดปลาช่อนทอด เป็นต้น