Select your language TH EN

เภสัชวัตถุ พืชวัตถุ thai-herbs.thdata.co thdata.co

ฝี แผลพุพอง อาการงูสวัด เริม อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ แน่นจุกเสียด ASTERACEAE COMPOSITAE วงศ์ดาวเรือง วงศ์ทานตะวัน พืชจำพวกหญ้า

อ่านบทความอัตโนมัติ

ชื่อไทย: ปืนนกไส้

ชื่อท้องถิ่น: กี่นกไส้ หญ้าก้นจ้ำขาว (สระบุรี)/ ด่อกะหล่อง (ปะหล่อง)/ บานดี่ (ลั้วะ) เป็นต้น

ชื่อสามัญ: Spanish needle, Beggar’s tick, Beggar-ticks, Black-jack, Broom stick, Broom stuff, Cobbler’s pegs, Devil’s needles, Hairy beggar-ticks, Hairy bidens, Farmers friend

ชื่อวิทยาศาสตร์: Bidens pilosa L.

ชื่อวงศ์: ASTERACEAE-COMPOSITAE

สกุล: Bidens

สปีชีส์: pilosa

ชื่อพ้อง:

-Bidens abadiae DC.

-Bidens abadiae var. pilosoides Sherff

-Bidens adhaerescens Vell.

-Bidens africana Klatt

-Bidens alausensis Kunth

-Bidens arenaria Gand.

-Bidens aurantiaca Colenso

-Bidens barrancae M.E.Jones

-Bidens bimucronata Turcz.

-Bidens californica DC.

-Bidens caracasana DC.

-Bidens chilensis DC.

-Bidens chilensis var. apiifolia DC.

-Bidens decussata Pav. ex Steud.

-Bidens hirsuta Nutt.

-Bidens hirta Jord.

-Bidens hispida Kunth

-Bidens leucanthema var. pilosa (L.) Griseb.

-Bidens montaubani Phil.

-Bidens odorata Cav.

-Bidens odorata var. calcicola (Greenm.) R.E.Ballard

-Bidens orendainae M.E.Jones

-Bidens paleacea Vis.

-Bidens pilosa f. alausensis Sherff

-Bidens pilosa var. alausesis (Kunth) Sherff

-Bidens pilosa var. apiifolia Sherff

-Bidens pilosa f. bimucronata Sherff

-Bidens pilosa var. bimucronata O.E.Schulz

-Bidens pilosa var. brevifoliata Hieron.

-Bidens pilosa var. calcicola Sherff

-Bidens pilosa f. calcicola (Sherff) Sherff

-Bidens pilosa subvar. discoidea Pit.

-Bidens pilosa f. discoidea Sch.Bip.

-Bidens pilosa var. discoidea J.A.Schmidt

-Bidens pilosa f. dissecta Sherff

-Bidens pilosa f. dondiifolia Sherff

-Bidens pilosa var. dubius O.E.Schulz

-Bidens pilosa f. indivisa Sherff

-Bidens pilosa var. minor (Blume) Sherff

-Bidens pilosa f. monophylla Sherff

-Bidens pilosa f. odorata Sherff

-Bidens pilosa f. pilosior Kuntze

-Bidens pilosa f. pinnata Kuntze

-Bidens pilosa f. scandicina Sherff

-Bidens pilosa f. simplex Sherff

-Bidens pilosa f. subbiternata Kuntze

-Bidens pilosa var. subbiternata Kuntze

-Bidens pilosa f. subsimplicifolia Kuntze

-Bidens pilosa f. ternata Kuntze

-Bidens pilosa f. triaristata Sherff

-Bidens pilosa var. typica Domin

-Bidens pilosa f. umbrosa Sherff

-Bidens pinnata Noronha

-Bidens reflexa Link

-Bidens rosea var. calcicola Greenm.

-Bidens scandicina Kunth

-Bidens striata Schott ex Sweet

-Bidens sundaica Blume

-Bidens sundaica var. minor Blume

-Bidens taquetii H.Lév. & Vaniot

-Bidens valparadisiaca Colla

-Bidens viciosoi Pau

-Ceratocephalus pilosus (L.) Rich.

-Coreopsis corymbifolia Buch.-Ham. ex DC.

-Coreopsis leucantha L.

-Coreopsis multifida var. mutica DC.

-Coreopsis odorata Lam.

-Cosmea pilosa (L.) Spreng.

-Cosmos pinnatus Jacq. ex Steud.

-Glossogyne chinensis Less.

-Kerneria dubia Cass.

-Kerneria pilosa (L.) Lowe

-Kerneria pilosa var. discoidea Lowe

-Kerneria tetragona Moench

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์:

ต้นปืนนกไส้ เป็นไม้ล้มลุก ลำต้นมีลักษณะตั้งตรง มีความสูงได้ประมาณ 15-100 เซนติเมตร แตกกิ่งก้านมาก กิ่งอ่อนเป็นเหลี่ยม

ใบ เป็นใบประกอบแบบขนนก ออกเรียงสลับ มีใบย่อย 3 ใบ ลักษณะของใบเป็นรูปไข่แกมรูปขอบขนาน ปลายใบแหลม โคนใบสอบ ส่วนขอบใบจักเป็นซี่ฟัน ใบกลางมีขนาดใหญ่กว่าใบข้าง บางครั้งใบอาจเชื่อมติดกันดูเหมือนเป็นใบเดียวกัน ใบกว้างประมาณ 1-4 เซนติเมตร และยาวประมาณ 2-9 เซนติเมตร

ดอก ออกดอกเป็นช่อกระจุกตามซอกใบและปลายกิ่ง ดอกช่อมีประมาณ 1-3 ดอก ดอกเดี่ยวขนาด 1 เซนติเมตร ดอกเป็นสีเหลืองหรือสีครีม กลีบดอกประกอบด้วยกลีบดอกวงนอกสีขาวครีม ดอกเป็นหมัน และดอกวงในเป็นดอกแบบสมบูรณ์เพศสีเหลือง โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยกออกเป็นแฉก 5 แฉก กลีบเลี้ยงเป็นสีเขียว มีริ้วประดับลักษณะเป็นรูปช้อน มีเกสรเพศผู้สีน้ำตาลปลายสีเหลืองโผล่พ้นระดับกลีบดอกวงนอก ก้านดอกยาวประมาณ 3-10 เซนติเมตร

ผล ลักษณะผลเป็นผลแห้งไม่แตก ลักษณะของผลเป็นรูปขอบขนาน แบน เป็นสัน 3-4 สัน ผลอ่อนเป็นสีเขียว ส่วนผลแห้งเป็นสีดำหรือสีน้ำตาลเข้ม ปลายแยกเป็นแฉกหนามสีเหลือง 2 อัน ขนาดยาวประมาณ 7-8 มิลลิเมตร

สภาพนิเวศวิทยา: พบเป็นวัชพืชขึ้นทั่วไปสองข้างทาง และที่ดินกสิกรรม

ถิ่นกำเนิด: อเมริกาเขตร้อนและกึ่งเขตร้อน

การกระจายพันธุ์: -

การปลูกและการขยายพันธุ์: ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด

สรรพคุณ:

-ตำรายาไทย

*ทั้งต้น รสขมเฝื่อน ต้มดื่มแก้หวัด แก้ปวดท้อง ตำกับสุราทาแก้งูสวัด ตำกับน้ำตาลทรายแดงพอกรักษาโรคผิวหนัง ฝีพุพอง บวม ต้มเอาน้ำทาแก้ฝีที่หน้าแข้ง ผสมสมุนไพรอื่นต้มน้ำดื่ม แก้ไอมีน้ำมูกข้น

องค์ประกอบทางเคมี: -

การศึกษาทางเภสัชวิทยา: -

การศึกษาทางพิษวิทยา: -

การใช้ประโยชน์:

-อาการหวัด ใช้รากต้มกับน้ำดื่มเป็นยาแก้หวัด หรือทั้งต้นใช้ผสมกับรากสาบเสือ รากมะเหลี่ยมหิน ก้นจ้ำทั้งต้น และผักปลาบทั้งต้น นำมาต้มกับน้ำดื่มเป็นยาแก้ไอมีน้ำมูกข้น

-ยอดอ่อน สามารถนำมารับประทานเป็นผักจิ้มกับน้ำพริกหรือนำไปแกง