Select your language TH EN

เภสัชวัตถุ พืชวัตถุ thai-herbs.thdata.co thdata.co

บำรุงหัวใจ APOCYNACEAE วงศ์ตีนเป็ด วงศ์ไม้ลั่นทม วงศ์โมก พืชจำพวกต้น

อ่านบทความอัตโนมัติ

ชื่อไทย: ยี่โถไทย

ชื่อท้องถิ่น: ยี่โถไทย ยี่โถจีน ยี่โถดอกขาว ยี่โถดอกแดง (ภาคกลาง)/ อินโถ (ภาคเหนือ)

ชื่อสามัญ: Oleander, Sweet Oleander, Rose Bay

ชื่อวิทยาศาสตร์: Nerium oleander L.

ชื่อวงศ์: APOCYNACEAE และอยู่ในวงศ์ย่อยส้มลม APOCYNOIDEAE

สกุล: Nerium

สปีชีส์: oleander

ชื่อพ้อง:

-Nerion oleandrum St.-Lag.

-Nerium carneum Dum.Cours.

-Nerium flavescens Spin

-Nerium floridum Salisb.

-Nerium grandiflorum Desf.

-Nerium indicum Mill.

-Nerium indicum subsp. kotschyi (Boiss.) Rech.f.

-Nerium japonicum Gentil

-Nerium kotschyi Boiss.

-Nerium latifolium Mill.

-Nerium lauriforme Lam.

-Nerium luteum Nois. ex Steud.

-Nerium mascatense A.DC.

-Nerium odoratissimum Wender.

-Nerium odoratum Lam.

-Nerium odorum Aiton

-Nerium oleander subsp. kurdicum Rech.f.

-Nerium splendens Paxton

-Nerium thyrsiflorum Paxton

-Nerium verecundum Salisb.

-Oleander indica (Mill.) Medik.

-Oleander vulgaris Medik.

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์:

ต้นยี่โถไทย เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก ลำต้นมีความสูงประมาณ 2-5 เมตร ลำต้นแตกกิ่งน้อยมาก ทำให้มีทรงพุ่มโปร่ง กิ่งมีลักษณะยาว ตั้งตรงขึ้น ลำต้น และกิ่งมีขนาดเล็ก ขนาดประมาณ 1.5-5 เซนติเมตร และอาจใหญ่กว่านี้ แต่พบน้อยมาก เปลือกลำต้นมีสีน้ำตาล สามารถลอกออกเป็นเส้นได้ ส่วนเนื้อไม้เป็นไม้เนื้ออ่อน เปราะหักง่าย หากใช้มีดกรีดจะมียางสีขาวคล้ายน้ำนมไหลออกมา

ใบ เป็นใบเดี่ยว รูปรียาว คล้ายหอก โคนใบและปลายใบสอบแหลม แผ่นและขอบใบเรียบ แผ่นใบหนา และหยาบแข็ง มีสีเขียว ขอบใบเรียบหนาแข็ง ใบอ่อนมีสีเขียวอ่อน ใบแก่มีสีเขียวเข้มอมเทาเล็กน้อย ขนาดใบกว้างสุดประมาณ 1.5-2 เซนติเมตร ยาวประมาณ 10-15 เซนติเมตร แผ่นใบมีเส้นกลางใบสีเขียวอมขาวชัดเจน

ดอก ออกเป็นช่อ กลีบดอกมีสีชมพู ขาว มีทั้งดอกซ้อนและดอกชั้นเดียว โดยดอกที่มีชั้นเดียวจะมีกลีบดอก 5 กลีบ เวลาดอกบานจะมีกลิ่นหอม เมื่อดอกผสมกับเกสรและร่วงหลุดไปจะติดผลดอกละ 2 ฝัก

ผล ลักษระผลเป็นรูปฝักยาว ทรงกลม และรียาว ผลดิบมีสีเขียว ผลแผ่มีสีน้ำตาล และเมื่อแก่จัดจะปริแตกออกเป็น 2 ซีก ภายในผลมีเมล็ดทรงกลมสีน้ำตาลอมดำจำนวนมาก แต่ละเมล็ดมีขนหรือเรียกว่าปีกสำหรับพยุงเมล็ดให้ลอยตามลม

สภาพนิเวศวิทยา: -

ถิ่นกำเนิด:จีน อินเดีย

การกระจายพันธุ์: อัฟกานิสถาน, แอลเบเนีย, แอลจีเรีย, บาลาเรส, คอร์เซ, ไซปรัส, เกาะอีเจียนตะวันออก, ฝรั่งเศส, กรีซ, รัฐอ่าว, อินเดีย, อิหร่าน, อิรัก, อิตาลี, เลบานอน - ซีเรีย, ลิเบีย, โมร็อกโก, พม่า, เนปาล, ไนเจอร์, โอมาน, ปากีสถาน, ปาเลสไตน์, โปรตุเกส, ซาร์ดิเนีย, ซิซิเลีย, สเปน, ตูนิเซีย, ตุรกี, ตุรกีในยุโรป, หิมาลัยตะวันตก ,ยูโกสลาเวีย, อลาบามา, อะซอเรส บังคลาเทศ, เบลีซ, เบอร์มิวดา, บราซิลตอนใต้, แคเมอรูน, ชาด, หมู่เกาะชากอส จีนตอนเหนือ-กลาง, จีนตอนกลางตอนใต้, จีนตะวันออกเฉียงใต้, เกาะคุก, คอสตาริกา, เอลซัลวาดอร์, เอริเทรีย, เอธิโอเปีย, กิลเบิร์ตไอส์, กัวเตมาลา, อ่าวกินี, ไห่หนาน, ฮาวาย, ฮอนดูรัส, ญี่ปุ่น, จาวา, หมู่เกาะฆวนเฟร์นันเดซม เคนยา, หมู่เกาะเคอร์มาเดค, เกาหลี, ซุนดา, เกาะไลน์, มาดากัสการ์, มาเดรา, แมนจูเรีย, เม็กซิโกกลาง, เม็กซิโกตะวันออกเฉียงเหนือ, เม็กซิโกตะวันออกเฉียงใต้, เม็กซิโกตะวันตกเฉียงใต้, นิวเซาท์เวลส์, นิวซีแลนด์เหนือ, นิการากัว, ปานามา, เซเนกัล, สังคมคือตรินิแดด-โตเบโก, ซาฮาราตะวันตก, ซิมบับเว

การปลูกและการขยายพันธุ์: ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด การปักชำกิ่ง หรือตอนกิ่ง

สรรพคุณ:

-ตำรายาไทย

*ใบ ดอก รสหอมเย็น สรรพคุณ บำรุงหัวใจ ขับชีพจร

*เปลือกราก รสเมา สรรพคุณเป็นพิษต่อหัวใจทำให้ตายได้

องค์ประกอบทางเคมี: -

-ต้น พบสารกลุ่ม cardiac glycosides ทำให้เกิดพิษต่อหัวใจและระบบอื่นๆ

-ใบ พบสารกลุ่ม digitalis ส่วนใหญ่เป็น acetyl digitoxin ทำให้เกิดพิษต่อหัวใจและระบบอื่นๆ

การศึกษาทางเภสัชวิทยา: -

การศึกษาทางพิษวิทยา: -

การใช้ประโยชน์:

-โรคผิวหนัง กลาก เกลื้อน หรือโรคเชื้อราต่างๆ ใช้ใบนำมาขยำหรือบดสำหรับทาพอกบริเวณที่มีอาการ

-ดอก ใช้ต้มย้อมผ้า ให้เนื้อผ้าสีแดงหรือชมพู รวมถึงนำน้ำคั้นผสมทำกระดาษสาที่ให้สีกระดาษมีสีฉูดฉาดมากขึ้น อีกทั้ง ผ้าหรือกระดาษที่ถูกย้อมจะคงทนได้นาน ไม่มีหนูหรือแมลงมากัดแทะได้

-กิ่ง สามารถนำมาใช้ทำเป็นไม้ไล่หนูได้ ด้วยการนำไปวางไว้บริเวณที่หนูชอบเดินป้วนเปี้ยน แต่จะต้องไม่เป็นไม้แก่หรือไม่มีน้ำยางนะครับ ไม่งั้นจะใช้ไม่ได้ผล

-ทั้งต้น ต้มผสมข้าว สำหรับกำจัดหนู นก หรือแมลงตามทุ่งนา

-ในด้านความเชื่อ ในสมัยโบราณมีความเชื่อว่า บ้านไหนที่มีบุตรเป็นคนหัวดื้อ หัวซน ไม่ค่อยเชื่อฟัง พ่อแม่จะใช้กิ่งของยี่โถที่มีความเหนียวมาตีลูก เพราะเชื่อว่าจะทำให้บุตรเชื่อฟัง เลิกดื้อเลิกซน กลายเป็นเด็กดี เรียนหนังสือเก่ง

-นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ เนื่องจากยี่โถมีดอกงดงามคล้ายกุหลาบ มีกลิ่นหอม และออกดอกตลอดปี