Select your language TH EN
อื่นๆ ความรู้ทั่วไป  thai-herbs.thdata.co thdata.co

อ่านบทความอัตโนมัติ



การนวดกระตุ้นพัฒนาการ

วัยขวบแรกเป็นวัยที่สำคัญอย่างยิ่งเนื่องจากเซลล์สมองและเนื้อเยื่อระบบประสาทมีการเจริญเติบโตรวดเร็วต่อเนื่องจากระยะที่ทารกอยู่ในครรภ์ ระบบประสาทในระยะนี้จึงมีความไวต่อสิ่งที่มากระตุ้นความรู้สึกจากการสัมผัส นับเป็นระบบประสาทรับรู้อันดับแรกที่เริ่มพัฒนาขึ้นมาในระยะ 7 สัปดาห์หลังจากการปฎิสนธิและต่อเนื่องตลอดระยะเวลาที่เจริญเติบโตในครรภ์จนกระทั่งคลอดเมื่อลูกเกิด การที่พ่อแม่ได้ชื่นชม จ้องมอง โอบกอดสัมผัสลูกทันทีจึงก่อให้เกิดความรักขึ้นมาได้ ลูกก็มีความสุขจากและอบอุ่นจากการสัมผัสการสัมผัสจึงเป็นการสื่อสารและการเรียนรู้ขึ้นครั้งแรกของลูกที่ต่อเนื่อง เด็กที่ได้รับการโอบกอดสัมผัสอยู่เสมอจะรู้สึกว่าตนเป็นที่รักและต้องการของพ่อแม่ ทารกจะค่อยๆเรียนรู้ที่จะรักตอบพ่อแม่รวมทั้งบุคคลรอบข้างด้วย จากการศึกษาผลของการนวดสัมผัสในทารกปกติ พบว่าทารกที่ได้รับการนวดจะมีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น อารมณ์แจ่มใส ตื่นตัว และมีพัฒนาการทางสังคมมากขึ้น นอกจากนั้นยังพบว่าระดับฮอร์โมนความเครียดลดลงและมีฮอร์โมนความสุขเพิ่มขึ้น “จากการศึกษาของ ดร.ทิฟฟานี ฟิลด์ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยการสัมผัสแห่งมหาวิทยาลัยไมอามี ซึ่งตีพิมพ์ในวารสาร infant behavior & development 33(2010)พบว่าทารกเกิดก่อนกำหนดที่ได้รับการนวดวันละ 3 ครั้ง ครั้งละ 15 นาที เป็นระยะเวลา 10 วัน มีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นกว่าการดูแลขั้นตอนมาตรฐานปกติ ร้อยละ 21- 47


การเตรียมตัวก่อนนวดสัมผัสเด็ก

1. เวลาที่นวดเด็ก ควรนวดในช่วงที่เด็กอารมณ์ดี ไม่หิว เช่น ภายหลังอาบน้ำหรือรับประทานนมอย่างน้อย 1 ชั่วโมง เพื่อให้นมได้รับการย่อยก่อน ป้องกันการอาเจียน แต่ท่านวดบางท่า เช่น ลูบแขนขา ลูบไล้ศรีษะสามารถทำได้ทุกเวลา

2. อุณหภูมิห้องเหมาะสม ไม่ร้อนหรือเย็นเกินไป เพราะเวลานวดต้องถอดเสื้อผ้าลูกออก

3. ก่อนนวดล้างมือให้สะอาดและทาแป้งสำหรับเด็ก ถ้ามือผุ้นวดแห้งควรทาโลชั่นก่อนเพื่อให้การสัมผัสเด็กเรียบลื่นและสม่ำเสมอ ไม่เช่นนั้นผิวของเด็ดอาจเกิดการระคายเคืองได้

4. ให้เด็กนอนบนเบาะนุ่มๆหรือปูผ้าเนื้อหนาๆ เช่น ผ้าขนหนูลงบนพื้นเพื่อให้เด็กได้นอนอย่างสบาย ขณะนวดกล้ามเนื้อหุรูดจะผ่อนคลายเด็กทารกอาจปัสสาวะได้คุณแม่ควรเตรียมผ้าอ้อมไว้เปลี่ยน


วิธีการนวดสัมผัสเด็ก

คุณพ่อคุณแม่ควรบอกลูกน้อยว่าจะนวดด้วยและอุ้มกอด รวมทั้งในระยะเวลาการนวดผู้นวดผู้นวดควรยิ้ม พูดคุย มองสบตาเด็กด้วย

การนวดเริ่มจากการนวดศรีษะ แขน ขา ไล่ลงไปจนถึงฝ่าเท้าและหลังโดยทำซ้ำท่าละ 3-4 ครั้งระยะเวลาไม่ควรเกิน15 นาที ขณะนวดควรสังเกตปฎิกิริยาโต้ตอบของทารกถ้ายิ้ม อารณ์ดี แสดงว่าการนวดถูกต้องเหมาะสมถ้าเด็กขัดขืน ไม่ยินยอมหรือร้องไห้ ควรหยุดการนวดทันที ค่อยๆปลอบโยนจนกว่าเด็กจะพร้อมจะสนุกสนานกับการนวดครั้งใหม่ ท่านวดมีดังนี้

1. นวดศรีษะและใบหน้าเด็ก

การนวดกระตุ้นพัฒนาการ thai-herbs.thdata.co | การนวดกระตุ้นพัฒนาการ สรรพคุณ สมุนไพร ไทย

เป็นท่าที่ช่วยผ่อนคลายความตึงเครียดของกล้ามเนื้อบริเวณใบหน้า แบ่งออกเป็น 3 ท่าคือ ท่าที่คาดผม ท่าหลังคาบ้าน และท่ายิ้มแฉ่ง

ท่าที่คาดผม

จัดท่าให้ทารกนอนหงาย วางฝ่ามือทั้งสองข้างบนศรีษะให้นิ้วมือประสานกันเล็กน้อยตรงแนวกึ่งกลางศรีษะลูบลงมาจนถึงปลายคาง (ทำ 5 ครั้ง)

ท่าหลังคาบ้าน

ใช้ปลายนิ้วชี้และนิ้วกลางลูบไล้จากบริเวรที่หน้าผากลงมาที่ขมับ (ทำ 5 ครั้ง)

ท่ายิ้มแฉ่ง

ใช้นิ้วหัวแม่มือสองข้างวางตรงกลางบริเวณเหนือริมฝีปากบนแล้วลากออกมาเป็นเส้นตรงจนสุดขอบปาก 5 ครั้ง ต่อจากนั้นนวดบริเวณใต้ริมฝีปากล่างในลักษณะเดียวกัน


2. นวดหน้าอกเด็ก


ช่วยเสริมจังหวะการทำงานของปอดและหัวใจให้ดีขึ้น ช่วยให้เด็กหายใจได้อย่างปลอดโปร่ง ซึ่งมีท่าหลักคือ ท่าเปิดหนังสือ

ท่าเปิดหนังสือ

ใช้ฝ่ามือทั้งสองข้างลูบไล้จากบริเวณกลางหน้าอกแยกมืออกจากกันไปทางด้านข้างของลำตัวตามแนวซี่โครง โค้งลงมาจนชนกันที่กลางท้องน้อย โดยให้ตำแหน่งของการเคลื่อนไหว ตั้งแต่ต้นจนจบเหมือนการวาดรูปหัวใจ


3. นวดแขนเด็ก

การนวดกระตุ้นพัฒนาการ thai-herbs.thdata.co | การนวดกระตุ้นพัฒนาการ สรรพคุณ สมุนไพร ไทย

ช่วยผ่อนคลายความตึงเครียดต่างๆบริเวณกล้ามเนื้อแขนและมือ และกระตุ้นระบบการไหลเวียนโลหิตจากปลายแขนกลับสู่หัวใจ มีท่าหลักคือ ท่าจอดป้ายรถเมล์

ท่ารถเมล์จอดป้าย

จับมือเด็กยกขึ้นเหนือศรีษะ นวดบริเวณใต้รักแร้ ซึ่งเป็นการนวดต่อมน้ำเหลืองใต้รักแร้ (ทำเหมือนกันทั้งสองข้าง)

ท่าบีบนวดไปรอบๆ

นวดแขนลูกทีละข้าง โดยจับแขนลูกยกขึ้น แล้วใช้มืออีกข้างจับรอบแขน นวดคลึงเป็นห่วงวงกลมจากต้นแขนค่อยๆเลื่อนไปสู่ข้อมือ แล้วเคลื่อนลงไปต้นแขนขึ้น-ลง (ทำ 5 ครั้ง) ต่อจากนั้นใช้หัวแม่มือกดฝ่ามือลูกเบาๆ (ทำเหมือนกันทั้งสองข้าง)


4. นวดกระตุ้นระบบทางเดินอาหารเด็ก


เป็นท่านวดกระตุ้นระบบทางเดินอาหาร เพื่อช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานของกล้ามเนื้อระบบทางเดินอาหาร แบ่งออกเป็น 5 ท่า คือ ซึ่งท่าที่ 5- 7 เรียกว่าท่า I LOVE YOU ขณะที่ท่าที่ 8 และ 9 เรียกว่า ท่าปูไต่พุง และท่าระหัดวิดน้ำตามลำดับ

ท่า ไอ เลิฟ ยู

ไอ: ใช้ฝ่ามือลูบเป็นเส้นตรงจากใต้ราวนมด้านซ้ายถึงบริเวณท้องน้อยเป็นรูปตัว I ด้านขวามือของคุณ (ทำ 5 ครั้ง)

เลิฟ:ใช้ฝ่ามือลูบเป็นตัวแอลกลับหัว Lบริเวณท้องโดยเริ่มจากซ้ายไปขวาของคุณ (ทำ 5 ครั้ง)

ยู:ใช้ฝ่ามือลูบบริเวณท้องเป็นรูปตัวยูคว่ำ U โดยเริ่มจากซ้ายไปขวาของคุณ (ทำ5ครั้ง)

ท่าปูไต่พุง

ใช้นิ้วมือด้านขวาเดินไต่บริเวณท้องน้อยโดยเริ่มจากซ้ายไปขวา(ข้างขวาของคุณ) (ทำ 5 ครั้ง)

ท่าระหัดวิดน้ำ

วางฝ่ามือทั้งสองข้างตั้งฉากโดยเริ่มจากใต้ราวนมเคลื่อนมือลงมาด้านล่างถึงบริเวณท้องน้อยทีละข้างทำเป็นจังหวะ เมื่อมือข้างหนึ่งเคลื่อนลงจนสุด ก็เริ่มข้างหนึ่งลงล่างทำสลับกัน (ทำ 5 ครั้งโดยนับมือใดมือหนึ่งเป็นหลัก) ติ่จากนั้นใช้มือซ้ายจับข้อเท้าทั้งสองข้างรวบเข้าด้วยกัน ช่วยผ่อนคลายกระเพาะ โดยใช้มือขวาลูบจากชายโคลงลงมาเหนือหัวเหน่า (ทำ 3 ครั้ง)


5. นวดขาและเท้าเด็ก

การนวดกระตุ้นพัฒนาการ thai-herbs.thdata.co | การนวดกระตุ้นพัฒนาการ สรรพคุณ สมุนไพร ไทย

การนวดขา และเท้า ลักษณะของท่าจะคล้ายกับท่านวดแขนและมือ โดยในส่วนเท้า และข้อเท้าของเด็กมีความสำคัญ เพราะเป็นส่วนที่ใช้รองรับน้ำหนักตัว เมื่อเด็กหัดยืน และเดินการนวดเท้าจะเป็นการเตรียมพร้อมให้เด็กในการหัดยืน และเป็นการผ่อนคลายกล้ามเนื้อขาและเท้า แบ่งออกเป็น 3 ท่าหลักคือ ท่านวดขาให้หายเมื่อย ท่าคลึงฝ่าเท้า และท่าเดินหน้าถอยหลัง

ท่าบีบนวดไปเรื่อยๆ

นวดขาทารกทีละข้างโดยจับขายกขึ้นแล้วใช้มืออีกข้างจับรอบขา นวดคลึงเป็นห่วงวงกลม เริ่มจากต้นขาค่อยๆเลื่อนไปสู่ปลายเท้าแล้วเคลื่อนลง (ทำข้างละ 5 ครั้ง) ต่อจากนั้นใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้คลึงรอบข้อเท้าเด็ก อย่างแผ่วเบา นุ่มนวล ให้รอบข้อเท้า คลึงรอบตาตุ่มและบริเวณเอ็นร้อยหวาย

ท่าลูกกลิ้ง

ใช้ฝ่ามือทั้งสองข้างกลิ้งขาลูกไปมา โดยเริ่มจากหัวเข่าไปข้อเท้า แล้วกลิ้งลง (ทำข้างละ 5 ครั้ง)

ท่าคลึงฝ่าเท้า 

ใช้นิ้วหัวแม่มือนวดฝ่าเท้าเด็กจากส้นเท้าขึ้นมาที่นิ้วเท้าเด็กทุกนิ้ว ทีละนิ้ว จากนั้นลูบบนฝ่าเท้าเด็กเข้าหาตัวคนนวด


6. นวดหลังเด็ก

เป็นอีกท่วงท่าที่เด็กโปรดปราน เพราะเป็นการนวดที่ผ่อนคลาย แบ่งออกเป็น 2 ท่าหลักคือ ท่าเดินหน้าถอยหลัง และท่าขนนก

ท่าเดินหน้าและถอยหลัง

จับลูกนอนคว่ำเริ่มจากบริเวณไหล่ด้านหลัง ถูมือกับหลังในจังหวะเดินหน้าและถอยหลัง โดยให้มือหนึ่งเคลื่อนลงและอีกมือเคลื่อนขึ้น ขณะเดียวกันให้นวดเคลื่อนลงมาจนถึงก้นกบแล้วเคลื่อนขึ้น (ขึ้น-ลง 5 ครั้ง)

ท่าขนนก

ลูบตามแนวกระดูกสันหลัง ใช้ฝ่ามือเริ่มลูบจากบริเวณท้ายทอยลงมาที่สะโพกแล้วเริ่มใหม่อีกที่บริเวณท้ายทอย (ทำข้างละ 5 ครั้ง)


ท่าบริหารร่างกาย

การนวดกระตุ้นพัฒนาการ thai-herbs.thdata.co | การนวดกระตุ้นพัฒนาการ สรรพคุณ สมุนไพร ไทย

ท่าบริหารร่างหายเป็นท่าที่ต้องทำด้วยความอ่อนโยน เพื่อยืดแขน ขา ผ่อนคลายกล้ามเนื้อ และช่วยให้ข้อต่างๆ ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ แบ่งออกเป็น 3 ท่า คือ ท่าไขว้แขน ท่าไขว้ขา และท่าไขว้ทแยงแขน-ขา

ท่าไขว้แขน

จับเด็กนอนหงายใช้มือทั้งสองข้าง จับข้อมือทั้งสองของเด็กเอามาไขว้กันที่บริเวณหน้าอก นับ 1-2-3 แล้วกางออก โดยยืดแขนของเด็กออกไปจนสุด นับเป็น 1 ครั้ง (ทำ 5 ครั้ง )

ท่าไขว้ขา

จับข้อขาทั้งสองข้างของเด็กดึงมาไขว้กันที่บริเวณท้อง (คล้ายนั่งขัดสมาธิ) นับ 1-2-3 แล้วกางขาออกเหยียดตรง แล้วไขว้ขาทั้งสองข้างเข้าหากันอีกครั้ง

ท่าไขว้ทแยงแขน-ขา

จับข้อมือ และข้อเท้าของเด็กที่อยู่ตรงข้ามกัน ไขว้มาเฉียงกันที่หน้าอก ทำสลับข้างกัน นับเป็น 1 ครั้ง



Tips

ก่อนการนวดนั้น คุณพ่อคุณแม่ ต้องเข้าใจหลักเตรียมการนวดเสียก่อน เริ่มจาก ควรนวดในช่วงที่ลูกอารมณ์ดี ไม่หิว เช่น ภายหลังอาบน้ำ หรือหลังรับประทานนมแล้วอย่างน้อย 1 ชั่วโมง เพื่อให้นมที่ได้รับเริ่มย่อย ป้องกันการอาเจียน

แต่ท่านวดบางท่าสามารถทำได้ทุกเวลา เช่น ท่าลูบแขนขา ลูบไล้ศีรษะ นอกจากนี้อุณหภูมิของห้องต้องพอเหมาะ ไม่ร้อนหรือเย็นเกินไป เพราะเวลานวดต้องถอดเสื้อผ้าลูกออกทั้งหมด

ก่อนนวดล้างมือให้สะอาดและทาแป้งเด็ก ถ้ามือผู้นวดแห้งควรทา Baby Lotion หรือ Baby Oil เพื่อช่วยให้การสัมผัสผิวลูกให้ลื่นไม่ระคายเคือง และควรให้ลูกนอนบนเบาะนุ่มๆ เพื่อให้ลูกได้นอนอย่างสบายขณะนวด และควรเตรียมผ้าอ้อมไว้เปลี่ยนด้วย

ทั้งนี้ แต่ละท่าในการนวดให้ลูกน้อยนั้น ควรทำ 5-10 ครั้ง โดยใช้เวลาในการนวดประมาณ 15-30 นาที ระหว่างนวดตัวลูก คุณแม่อาจเปิดเพลงเบาๆ ไปด้วย เพื่อให้ลูกผ่อนคลาย

ที่สำคัญ การนวดในแต่ละครั้ง คือการถ่ายทอดความรักผ่านทุกสัมผัส พ่อแม่ควรสบตากับลูก พร้อมกับพูดคุยด้วยน้ำเสียงอ่อนโยน เพื่อให้สายสัมพันธ์ระหว่างพ่อแม่กับลูกก่อตัวขึ้นที่ละน้อย




ข้อมูลในระบบนี้ จัดทำขึ้นเพื่อให้ความรู้ ประกอบการเรียนการสอน | copyright © thai-herbs.thdata.co

สร้างบทความของคุณ โดยวิธีการง่ายๆ



แชร์ข้อมูล




ข้อมูลอื่นๆที่เกี่ยวข้อง